شناخت بهتر تأثیر ام‌اس بر عملکرد شناختی

همه ما می‌دانیم که زندگی با بیماری ام‌اس (MS) فقط به علائم فیزیکی محدود نمی‌شود. یکی از جنبه‌های کمتر دیده‌شده اما بسیار مهم این بیماری، تأثیر آن بر عملکرد شناختی ماست، یعنی توانایی‌هایی مثل حافظه، تمرکز، حل مسئله و پردازش اطلاعات. بسیاری از افراد مبتلا به ام‌اس ممکن است در این زمینه‌ها دچار چالش‌هایی شوند و گاهی خودشان هم ندانند که این تغییرات مربوط به ام‌اس است.

گاهی ممکن است متوجه شویم که تمرکزمان کمتر شده، یا زمان بیشتری برای یادآوری چیزها لازم داریم. شاید هنگام صحبت کردن، دنبال کلمات بگردیم یا نتوانیم به‌خوبی موضوعات را سازماندهی کنیم. این اتفاقات، مخصوصاً اگر با خستگی شدید همراه باشد، می‌تواند نگران‌کننده باشد. اما آگاهی از اینکه اینها بخشی از تجربه‌ی بیماری است، باعث می‌شود کمتر احساس سردرگمی یا تنهایی کنیم.
آمارها نشان می‌دهد که حدود نیمی از مبتلایان به ام‌اس درجاتی از مشکلات شناختی را تجربه می‌کنند. البته این مسئله در همه به یک شکل نیست و ممکن است در برخی افراد فقط چند جنبه از توانایی‌های ذهنی تحت‌تأثیر قرار گیرد، نه همه‌ی آن‌ها.

چه عواملی باعث تشدید مشکلات شناختی در ام‌اس می‌شوند؟

گاهی شرایط خاصی می‌توانند این مشکلات را بدتر کنند. مثلاً وقتی خسته‌ایم یا بدن‌مان درگیر یک عفونت است، ممکن است این اختلالات موقتی شدیدتر شوند. همچنین عوامل احساسی مثل اضطراب یا افسردگی، و نیز دردهای مزمن، می‌توانند تأثیر زیادی بر تمرکز و حافظه بگذارند.

خبر خوب اینکه برای بسیاری از این مسائل راهکارهایی وجود دارد. یکی از اولین قدم‌ها، گفت‌وگو با پزشک متخصص ام‌اس است. آن‌ها ممکن است شما را به کاردرمانگر، گفتاردرمانگر یا روانشناس ارجاع دهند تا از تمرین‌ها و راهبردهایی استفاده کنید که بتوانید عملکرد شناختی‌تان را تقویت یا مدیریت کنید.

راهکارهایی برای تقویت شناخت

خوشبختانه، روش‌های زیادی برای تقویت ذهن وجود دارد؛ از جمله:
    •    شرکت در فعالیت‌های فکری مثل حل جدول، بازی‌های فکری، مطالعه و یادگیری مهارت‌های جدید
    •    فعالیت بدنی منظم که هم به سلامت جسمی کمک می‌کند و هم برای عملکرد مغز مفید است
    •    تغذیه سالم و مغذی
    •    خواب کافی و با کیفیت
    •    مراقبت از سلامت روان با مدیریت اضطراب، افسردگی و استرس
    •    تنظیم فعالیت‌ها با برنامه‌ریزی، نوشتن یادداشت، استفاده از تقویم و لیست کارها
    •    محدود کردن عوامل حواس‌پرتی مثل صدا یا شلوغی محیط هنگام انجام کارهای ذهنی

همچنین اپلیکیشن‌های موبایلی و فناوری‌های کمکی می‌توانند برای مدیریت زندگی روزمره و حافظه بسیار مفید باشند.

سیگار کشیدن؛ دشمن مغز

تحقیقات نشان داده‌اند که سیگار کشیدن تأثیر منفی شدیدی بر مغز افراد مبتلا به ام‌اس دارد. کاهش حجم مغز، بدتر شدن علائم شناختی، و افزایش سرعت پیشرفت بیماری از جمله این اثرات هستند. اگر سیگاری هستید، ترک آن می‌تواند گام بزرگی در مسیر محافظت از مغزتان باشد.

در یک کلام

شناخت و آگاهی از تأثیرات شناختی ام‌اس، به ما قدرت می‌دهد تا کنترل بیشتری روی شرایط‌مان داشته باشیم. شاید نتوانیم همه چیز را تغییر دهیم، اما می‌توانیم با دانش، ابزار و حمایت مناسب، کیفیت زندگی‌مان را تا حد زیادی بالا ببریم.

منبع: MS-UK (supporting your MS journey)
گردآورنده: سارا خشنود

 

/انتهای پیام

بنیاد امور بیماریهای خاص

@cffsd