دیابت در بارداری

دیابت بارداری نوعی اختلال در تنظیم قند خون است که اولین بار در دوران بارداری تشخیص داده می‌شود. این وضعیت معمولاً در نیمه دوم بارداری (بین هفته ۲۴ تا ۲۸) ظاهر می‌شود و حدود ۱۰ تا ۱۴ درصد از بارداری‌ها را تحت تأثیر قرار می‌دهد.

علائم:
در بسیاری از موارد، دیابت بارداری علائم خاصی ندارد و فقط از طریق آزمایش خون تشخیص داده می‌شود. اما گاهی اوقات ممکن است نشانه‌هایی ظاهر شوند:
1-    افزایش تشنگی و تکرر ادرار
2-    خستگی بیش از حد
3-    تاری دید
4-    افزایش اشتها
5-    عفونت‌های مکرر ادراری یا واژینال

عوامل خطر:
1-    سابقه خانوادگی دیابت نوع ۲
2-    اضافه‌ وزن یا چاقی قبل از بارداری
3-    بارداری در سن بالای ۳۵ سال
4-    سابقه دیابت بارداری در بارداری قبلی
5-    سابقه تولد نوزاد با وزن بالا (بیش از ۴ کیلوگرم)

عوارض احتمالی برای مادر:
1-    افزایش احتمال زایمان سزارین
2-    پره‌ اکلامپسی (فشار خون بارداری)
3-    احتمال بالاتر ابتلا به دیابت نوع ۲ در آینده

عوارض احتمالی برای نوزاد:
1-    وزن زیاد هنگام تولد (ماکروزومی)
2-    افت قند خون بعد از تولد
3-    مشکلات تنفسی نوزاد
4-    افزایش احتمال چاقی و دیابت در سنین بالاتر

تشخیص:
معمولاً بین هفته ۲۴ تا ۲۸ بارداری آزمایش تحمل گلوکز (GTT) انجام می‌شود. اگر فرد در گروه پرخطر باشد، ممکن است این آزمایش زودتر تجویز شود.

درمان و مدیریت:
درمان دیابت بارداری به کنترل سطح قند خون بدون آسیب به مادر یا جنین تمرکز دارد. این اقدامات شامل موارد زیر است:
1-     تغییر رژیم غذایی: کاهش مصرف قند و کربوهیدرات‌های ساده
2-    فعالیت بدنی سبک و منظم (مانند پیاده ‌روی)
3-    کنترل مرتب قند خون در خانه
4-    در صورت نیاز، استفاده از انسولین یا داروهای خوراکی  (با تجویز پزشک)

پس از زایمان:
در بیشتر موارد، دیابت بارداری پس از تولد نوزاد برطرف می‌شود. اما:
1-    حدود ۵۰٪ از زنان دچار GDM ممکن است در سال‌های بعد به دیابت نوع ۲ مبتلا شوند.
2-    بررسی قند خون ۶ تا ۱۲ هفته بعد از زایمان و سپس هر ۱ تا ۳ سال یک بار توصیه می‌شود.
3-    سبک زندگی سالم پس از زایمان (تغذیه مناسب، ورزش، وزن متعادل) برای پیشگیری از دیابت آینده ضروری است.

( البته رعایت تمام این نکات لازم است با نظر پزشک معالج انجام گیرد)

گردآوری: پارمیدا بابائی 

منبع:American Journal of Obstetrics & Gynecology, 2025

 

/انتهای پیام

بنیاد امور بیماریهای خاص

@cffsd