08 شهریور 1404
تشخیص بیماری اماس (Multiple Sclerosis)
شروع فرآیند تشخیص:
تشخیص بیماری اماس (MS) میتواند پیچیده و زمانبر باشد، چرا که این بیماری علائم متنوعی دارد که در افراد مختلف به شکلهای متفاوت و در زمانهای مختلف بروز میکند. برخی افراد ممکن است با علائم خفیفتری روبهرو شوند، مانند تغییرات تدریجی در وضعیت جسمانی بدون بروز حملات مشخص، در حالی که دیگران ممکن است حملات یا عودهایی را تجربه کنند که علائم را به طور موقت تشدید میکنند.
نکتهی مهم این است که برخی علائم، مانند تغییرات در حرکت، به راحتی قابل مشاهدهاند، اما علائم دیگر مانند خستگی و اختلالات حسی ممکن است به راحتی تشخیص داده نشوند. علاوه بر این، هیچ تست واحدی برای تشخیص اماس وجود ندارد. تشخیص این بیماری نیازمند بررسی تاریخچه پزشکی فرد، معاینات عصبی و مجموعهای از آزمایشها است. در این مسیر، سایر بیماریهایی که علائم مشابه با اماس دارند نیز باید رد شوند.
ملاکهای تشخیصی مکدونالد:
ملاکهای تشخیصی مکدونالد (McDonald Criteria) مجموعهای از دستورالعملها هستند که پزشکان متخصص عصبی برای تشخیص دقیق اماس از آن استفاده میکنند. این دستورالعملها اولین بار در سال ۲۰۰۱ منتشر شدند و بهطور مرتب بهروزرسانی میشوند. آخرین نسخه از آنها در سال ۲۰۱۷ منتشر شد. این معیارها به پزشکان کمک میکند تا بیماریهای عصبی مشابه با اماس را شناسایی کنند و تفاوتهای آنها را بررسی نمایند.
آزمایشها و مراحل تشخیص:
تشخیص اماس معمولاً نیازمند مجموعهای از آزمایشها است که شامل امآرآی (MRI) و در برخی موارد، نمونهبرداری از مایع نخاعی (lumbar puncture) میشود. امآرآی بهویژه در شناسایی آسیبهای مغزی و نخاعی که در اثر التهاب ایجاد شدهاند، کاربرد دارد.
علاوه بر آن، آزمایشهای دیگر همچون پتانسیلهای تحریکی (evoked potentials) نیز برای بررسی پاسخ اعصاب به محرکها ممکن است انجام شود.
اولین مراحل تشخیص:
بر اساس راهنماییهای مؤسسه ملی بهداشت و مراقبت (NICE)، پزشکان عمومی (GP) و متخصصان عصبی باید علائم شایع اماس را در نظر بگیرند که اغلب باعث مراجعه افراد به پزشک میشود.
این علائم شامل:
• کاهش یا از دست دادن بینایی در یک چشم به همراه درد در حرکت چشمها
• دوبینی
• اختلالات حسی یا ضعف در بدن که بهصورت تدریجی حرکت میکنند
• احساس تغییرات حسی در ناحیه پشت گردن که به نام «سندروم لرمیته» شناخته میشود
• مشکلات در تعادل و راه رفتن
این علائم معمولاً بیش از ۲۴ ساعت طول میکشند و ممکن است در طول چند روز یا هفته ادامه داشته باشند. ثبت دقیق علائم و تاریخ شروع و پایان آنها میتواند به پزشک در تشخیص کمک شایانی کند.
نتیجهگیری:
تشخیص اماس ممکن است فرایندی طولانی باشد و نیازمند انجام مجموعهای از آزمایشها و معاینات مختلف است. مهمترین نکته این است که هر فرد تجربهی متفاوتی از علائم و مراحل تشخیص خواهد داشت. بنابراین، حفظ آرامش و پیگیری منظم با کمک متخصصان و منابع معتبر میتواند در مدیریت بیماری و بهبود کیفیت زندگی شما بسیار مؤثر باشد.
منبع: MS-UK
گردآورنده: سارا خشنود (کارشناس معاونت آموزش و پژوهش بنیاد)
/انتهای پیام
بنیاد امور بیماریهای خاص
@cffsd