نشست تخصصی سیاستگذاری بازپرداخت در نظام سلامت ایران

در پی سفر استانی ریاست محترم بنیاد امور بیماری های خاص  به استان فارس ، نشست تخصصی"سیاست گذاری بازپرداخت در نظام سلامت ایران" در تاریخ ۲۴ مهر ماه سال ۱۴۰۴ شهر شیراز برگزار شد. این نشست با هدف با هدف بررسی سیاست‌گذاری‌ها و روندهای نوین در حوزه نظام‌های بازپرداخت خدمات سلامت طراحی شده است. موضوع اصلی این نشست، تحلیل چالش‌ها و فرصت‌های پیش‌روی نظام بازپرداخت در ایران و مقایسه آن با تجارب جهانی است. در این نشست، کارشناسان و مدیران ارشد حوزه سلامت، بیمه و اقتصاد سلامت گردهم می‌آیند تا ضمن مرور سیاست‌های فعلی، مسیرهای اصلاح و بهبود در پرداخت‌های حوزه سلامت را مورد بحث و بررسی قرار دهند.

نظام بازپرداخت در سلامت به عنوان یکی از ارکان کلیدی نظام تأمین مالی خدمات بهداشتی و درمانی، نقش تعیین‌کننده‌ای در کیفیت، عدالت و پایداری اقتصادی نظام سلامت دارد. از این رو، شناخت الگوهای موفق بین‌المللی، بررسی وضعیت موجود و تبیین وضعیت مطلوب برای ایران، از محورهای اصلی این رویداد است.

در این نشست تخصصی، علاوه بر ارائه دیدگاه‌های علمی و پژوهشی، به جنبه‌های اجرایی و سیاستی نظام بازپرداخت نیز پرداخته شد؛ از جمله تأثیر نحوه پرداخت بر رفتار ارائه‌دهندگان خدمت، هزینه‌کرد منابع بیمه‌ای، و ارتقای کارایی نظام سلامت. هدف نهایی این گردهمایی، دستیابی به چارچوبی منسجم برای طراحی نظام بازپرداخت بهینه در کشور است که بتواند پاسخگوی نیازهای آینده سلامت ایران باشد.

در ابتدای این نشست ، دکتر کامران باقری لنکرانی ،رییس مرکز تحقیقات سیاست‌گذاری سلامت ، با اشاره به اهمیت پایداری صنعت دارو در شرایط اقتصادی  کنونی کشور،  اصلاحات ساختاری در حوزه سیاست‌گذاری دارویی را ضروری دانستند. ایشان خاطر نشان کرد ساختار فعلی قیمت‌گذاری دارو، به دلیل هم‌زمانی وظایف نظارتی و اقتصادی سازمان غذا و دارو، دچار مشکل اساسی است.

او با اشاره به تجربیات کشورهایی مانند آلمان، فرانسه، استرالیا و انگلیس در اجرای سیاست‌های بازپرداخت مبتنی بر نتایج، اضافه کرد: این کشورها با ارزیابی دقیق اثربخشی داروها موفق به کنترل هزینه‌ها و ارتقای عدالت درمانی شدند. رییس مرکز تحقیقات سیاست‌گذاری سلامت، هدف از برگزاری این نشست را تلاش برای اجرای کامل تکالیف قانونی، ارتقای شفافیت، و طراحی نظام بازپرداخت آزادانه و شفاف عنوان کرد.

در اولین پنل از این برنامه که به موضوع ( تجارب جهانی و روند های نوین بازپرداخت در نظلم های سلامت ) اختصاص داده شد، سرکار خانم دکتر یوسفی، داشنیار دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، مدیریت این پنل را بر عهده داشتند. ایشان همچنین به نمایندگی از جناب آقای دکتر حمیدرضا صنفی خانی ، عضو هیات مدیره بیمه تامین اجتماعی ، مطالبی با موضوع  (روش های تامین مالی و مروری بر مدل های بازپرداخت و مدیریت هزینه های سلامت درمانی در دنیا ) را بیان کردند .وی با اشاره به اهمیت کارایی و پایداری منابع مالی، تأکید کرد که نظام‌های موفق دنیا با حرکت از مدل‌های سنتی پرداخت به سمت الگوهای بازپرداخت مبتنی بر ارزش، توانسته‌اند ضمن کنترل هزینه‌ها، کیفیت خدمات درمانی را نیز ارتقا دهند.

در دومین سخنرانی از این پنل ، جناب اقای دکتر عفت پناه ، معاون درمان سازمانه بیمه سلامت  ، مطالبی را ارائه دادند . این سخنرانی با عنوان *«جایگاه بیمه‌های اجتماعی در نظام بازپرداخت»* به تبیین نقش کلیدی این نهادها در پایداری مالی و عدالت در دسترسی به خدمات سلامت پرداخت.
وی با اشاره به تجربه کشورهای مختلف در ادغام بیمه‌های اجتماعی با نظام بازپرداخت مبتنی بر عملکرد، اظهار داشت که بیمه‌های اجتماعی در صورتی می‌توانند نقش مؤثر ایفا کنند که سازوکارهای پرداخت آن‌ها با شاخص‌های کارایی، کیفیت و رضایت‌مندی بیماران همسو شود. دکتر عفت‌پناه همچنین تأکید کرد که بازتعریف مأموریت بیمه‌های اجتماعی و حرکت به سمت خرید راهبردی خدمات، یکی از الزامات اصلاح نظام پرداخت در ایران به شمار می‌رود.

در بخش بعدی از پنل اول ، سرکار خانم دکتر هوش السادات ، نماینده بیمه های تکمیلی در شورای عالی بیمه سلامت ، نکاتی را خاطرنشان کردند. وی با اشاره به روند فزاینده هزینه‌های سلامت در کشور، تأکید کرد که بیمه‌های تکمیلی می‌توانند با طراحی هوشمندانه بسته‌های خدماتی و استقرار نظام‌های بازپرداخت کارآمد، نقش تعیین‌کننده‌ای در کاهش پرداخت از جیب مردم ایفا کنند. دکتر هوش‌السادات افزود: همکاری هدفمند میان بیمه‌های پایه و تکمیلی، علاوه بر افزایش پوشش مالی، موجب ارتقای کیفیت خدمات و بهبود رضایت بیماران خواهد شد.

سخنرانی بعدی ، به سرکار خانم فاطمه هاشمی ، ریاست محترم بنیاد امور بیماری های خاص اختصاص یافت . این سخنرانی تحت عنوان "نقش مؤسسات خیریه در ارتقای دسترسی از طریق تامین منابع و بازپرداخت خدمات سلامت" انجام شد. ایشان در سخنان خود به سابقه سی‌ساله فعالیت بنیاد امور بیماری‌ های خاص اشاره کرد و نقش پررنگ خیرین و مشارکت‌های مردمی را در تأمین زیرساخت‌های سلامت، به‌ ویژه در استان‌هایی مانند کرمان را بیان کرد. 

رئیس بنیاد امور بیماری‌های خاص به چالش‌هایی اشاره کرد که پس از انقلاب بر فعالیت خیرین تأثیر گذاشت، از جمله احساس ناامنی و مصادره  دارایی‌ها، که موجب کاهش حمایت‌های مردمی شد. خانم هاشمی از نبود پروتکل مشخص در بازپرداخت‌ها میان وزارت بهداشت و بیمه‌ها انتقاد کرد و گفتند که این امر  منجر به موازی‌ کاری و تکرار در خدمات‌ رسانی می‌شود.

ایشان ابراز امیدواری کرد که با ایجاد رابطه درست و موازی میان دولت، بیمه‌ها و سازمان‌های خیریه، بتوان بخش قابل توجهی از مشکلات حوزه سلامت کشور را حل کرد. خانم هاشمی تأکید کرد که کمک‌های مردمی در بنیاد همواره بیش از کمک‌های دولتی بوده و همین امر، فعالیت های بنیاد را حتی در چند سالی که کمک هایی از طرف دولت  های سابق به بنیاد نشده بود ، با مشکل جدی مواجه نکرد.

در پایان این پنل، به عنوان سخنرانی خاتمه، دکتر محمد واعظی، پزشک فوق تخصص هماتولوژی و انکولوژی،  به صورت مجازی در جلسه شرکت کرده و مطالبی را ارائه دادند . ایشان سخنانی را درخصوص روند های بهینه در مدیریت هزینه های سرطان ارائه دادند.

پنل دوم با موضوع " وضعیت کنونی نظام بازپرداخت بسته خدمات سلامت : چالش ها و فرصت ها" برگزار شد.
در ابتدا دکتر شهرام غفاری ، معاوت درمان سازمان تامین اجتماعی و دکتر محمد مهدی ناصحی ، مدیرعامل سازمان بیمه سلامت به سخنرانی پرداختند.
دکتر ناصحی با بیان اینکه بخش عمده‌ای از جمعیت کشور تحت پوشش بیمه سلامت قرار دارند، بیان کرد : حدود ۸۰ درصد بیمه‌شدگان، شامل روستاییان و پنج دهک اول جامعه، به صورت رایگان تحت پوشش هستند که تأمین اعتبار آن بر عهده دولت است اما باز هم با این شرایط ، تنها یک‌سوم از این اعتبار به‌طور کامل محقق می‌شود.
ایشان بر ضرورت تشکیل صندوق واحد بیمه سلامت تاکید کرد و  گفت: در حال رایزنی با مرکز پژوهش‌های مجلس، فرهنگستان علوم پزشکی و سایر نهاد‌های مرتبط هستیم تا ساختاری منسجم برای بیمه سلامت کشور ایجاد شود. تجمیع منابع و یکپارچه‌سازی صندوق‌ها می‌تواند به ساماندهی خدمات و کنترل هزینه‌ها کمک کند.

پس از آن ، ادامه پنل با مدیریت سرکار خانم دکتر نیکفر ، استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران ادامه یافت.
در سخنرانی های بعدی ، جناب اقای دکتر کاظم میکائیلی ، رئیس گروه تدوین و سیاست گذاری  بسته بیمه های خدمات سلامت شورای عالی بیمه سلامت و  جناب آقای دکتر نانی یوسف وند ، معاون دفتر ارزیابی فناوری و تدوین استاندارد های بالینی وزارت بهداشت ، موضوعاتی را بیان کردند.
ایشان ضمن اشاره به رویکرد سازمان های بیمه در پوشش مداخلات سلامت با درنظر گرفتن بسته جامع درمان ، به جایگاه دستور العمل های طبابت بالینی و مصرفی منطقی خدمات سلامت اشاره کردند.

 

در آخرین قسمت از پنل دوم ، دکتر محمدعلی صحرائیان ، فلوشیپ ام اس و رئیس مرکز تحقیقات ام اس دانشگاه علوم مزشکی تهران ، با موضوع وضعیت کنونی بازپرداخت دارو و توانبخشی در ام اس   به سخنرانی پرداختند . ایشان خاطر نشان کردند که خدمات بیمه به بیماران تحت پوشش باید زنجیره وار باشد تا قطار یاری رسانی به این بیماران ، از ریل خارج نشود . همچنین ایشان اضافه کردند که بیمه ها باید خدمات مورد نیاز در دوران از کار افتادگی بیماران را ، تحت موشش قرار دهند.

سومین و آخرین پنل از این نشست، با مدیریت جناب آقای دکتر محمد جواد خشنود، معاون غذا و دارو دانشگاه علوم پزشکی شیراز، برگزار شد.

در اولین سخنرانی دکتر شهرام توفیقی، عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی بقیه‌الله الاعظم (عج)، در سخنرانی خود با اشاره به چالش‌های نظام بیمه‌ای کشور تأکید کرد: در شرایط کنونی، ضروری است که سیاست‌گذاران از سطح توصیه‌ها و دستورالعمل‌های محدودکننده فراتر رفته و به سمت قانون‌گذاری مؤثر و الزام‌آور حرکت کنند. وی تصریح کرد که تنها از مسیر تصویب قوانین روشن و قابل اجرا می‌توان به ثبات و عدالت در حوزه بیمه سلامت دست یافت.

دکتر توفیقی همچنین بر لزوم بازنگری در مکانیسم‌های بازپرداختی نظام بیمه تأکید کرد و افزود: ساختار فعلی بازپرداخت، نه‌تنها با نیازهای واقعی نظام سلامت همخوانی ندارد، بلکه در بسیاری از موارد منجر به نابرابری و ناکارآمدی در تخصیص منابع می‌شود. به گفته وی، اصلاح این مکانیسم‌ها باید با تکیه بر شواهد علمی، عدالت‌محوری و شفافیت در تصمیم‌گیری صورت گیرد تا زمینه ارتقای بهره‌وری و رضایت ارائه‌دهندگان و دریافت‌کنندگان خدمات فراهم شود.

در دومین سخنرانی از آخرین پنل، دکتر محمدجواد کبیر، عضو فرهنگستان علوم پزشکی جمهوری اسلامی ایران، در سخنانی با تأکید بر ضرورت تسریع در تصمیم‌گیری‌ها و اجرای برنامه‌های کلان حوزه سلامت، خاطرنشان کرد که *ندی در روند امور می‌تواند زمینه‌ساز *داخل منافع و بروز چالش‌های مدیریتی در نظام سلامت کشور شود. وی خواستار اقدام عاجل نهادهای مرتبط برای ساماندهی روابط و وظایف میان بخش‌های مختلف حوزه بیمه و درمان شد تا از بروز تضاد منافع در سیاست‌گذاری‌ها و اجرا جلوگیری شود.

دکتر کبیر همچنین با انتقاد از وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی* به دلیل عدم تخصیص و ارسال به‌موقع منابع مالی به سازمان‌های بیمه‌گر، این امر را یکی از موانع جدی در مسیر اجرای مؤثر برنامه‌های بیمه‌ای کشور دانست. وی در بخش دیگری از سخنان خود نسبت به ورود اجباری بیمه‌ها به حوزه پیشگیری اعتراض کرد و تأکید نمود که چنین اقداماتی بدون تأمین زیرساخت‌های لازم و بدون تعریف دقیق وظایف، می‌تواند منجر به تداخل وظایف میان نهادهای مختلف و کاهش کارآمدی سیاست‌های پیشگیرانه در نظام سلامت شود.

 

در سخنرانی بعدی ، خانم دکتر معصومه هداوند، رئیس گروه بیماری‌های خاص و صعب‌العلاج معاونت درمان وزارت بهداشت، در سخنانی با اشاره به اقدامات انجام‌شده در حوزه حمایت از بیماران خاص، از رشد قابل‌توجه بسته‌های حمایتی طی دو سال و نیم گذشته خبر داد. وی افزود: طی این مدت، روند ارائه خدمات حمایتی به بیماران خاص و صعب‌العلاج به شکل چشمگیری توسعه یافته و برنامه‌ریزی‌های لازم برای افزایش بیشتر این حمایت‌ها تا پایان سال جاری در دستور کار قرار دارد.

دکتر هداوند همچنین ضرورت بازبینی اساسنامه صندوق بیماران صعب‌العلاج را گامی ضروری در جهت شفاف‌سازی فرایندها و ارتقای کارآمدی نظام حمایتی کشور دانست. وی با اشاره به آمار تشخیص بیماری‌های خاص در کشور، خاطرنشان کرد که این آمار در مقایسه با میانگین جهانی نیازمند تحلیل‌های دقیق‌تری است و می‌تواند مبنای اصلاح سیاست‌های پیشگیری و درمان در سطح ملی قرار گیرد.

 

در ادامه نشست تخصصی، دکتر سید عباس متوایان، استاد اپیدمیولوژی دانشگاه علوم پزشکی ایران، با تأکید بر اهمیت ثبت دقیق و نظام‌مند آمار و اطلاعات بیماران، گفت: مدیریت مؤثر نظام سلامت بدون وجود داده‌های به‌روز و قابل‌اعتماد امکان‌پذیر نیست. وی با اشاره به ضرورت حفظ تداوم فرآیند ثبت اطلاعات حتی در شرایط بحرانی، افزود: تجربه‌های گذشته نشان داده است که فقدان داده‌های جامع در زمان بحران‌های سلامت، از جمله اپیدمی‌ها، می‌تواند تصمیم‌گیری‌های کلان را با چالش جدی مواجه کند. دکتر متوایان تأکید کرد که ایجاد زیرساخت‌های یکپارچه برای ثبت و تحلیل اطلاعات، از اولویت‌های راهبردی نظام سلامت کشور است.

در بخش دیگری از این نشست، خانم دکتر پریسا محققی، فوق تخصص طب نوزادان و پیرامون تولد و عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران، به موضوع بازپرداخت‌ها در حوزه پیشگیری اشاره کرد و بر ضرورت توجه نظام بیمه‌ای کشور به تقویت رویکردهای پیشگیرانه تأکید نمود. وی خاطرنشان کرد که سرمایه‌گذاری در حوزه پیشگیری، نه تنها موجب کاهش هزینه‌های درمانی در بلندمدت می‌شود، بلکه به ارتقای شاخص‌های سلامت جامعه نیز کمک شایانی می‌کند. دکتر محققی همچنین با ابراز نگرانی از عقب‌ماندگی کشور در حوزه واکسیناسیون، به‌ویژه در بیماری‌های تنفسی، خواستار برنامه‌ریزی دقیق‌تر، اطلاع‌رسانی گسترده‌تر و بازنگری در سیاست‌های حمایتی مرتبط با واکسیناسیون شد.

-

در آخرین سخنرانی از این پنل و این نشیت، دکتر علیرضا استقامتی، فوق تخصص بیماری‌های غدد و متابولیسم و رئیس دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران، که به‌صورت مجازی در این برنامه حضور داشت، به تشریح آخرین وضعیت آمار ابتلا و درمان بیماران مبتلا به دیابت در کشور پرداخت. وی با اشاره به روند رو‌به‌افزایش شیوع این بیماری، بر ضرورت توجه جدی‌تر نظام سلامت به *یشگیری، شناسایی زودهنگام و مدیریت مستمر بیماران دیابتی تأکید کرد.

دکتر استقامتی در ادامه، آموزش و حمایت بیماران را از ارکان اصلی کنترل بیماری دیابت دانست و خاطرنشان کرد که توانمندسازی بیماران از طریق آگاهی‌بخشی، آموزش‌های مستمر و پشتیبانی نظام‌مند می‌تواند نقش بسزایی در بهبود کیفیت زندگی آنان و کاهش هزینه‌های درمانی ایفا کند. وی در پایان سخنان خود ابراز امیدواری کرد با تداوم همکاری میان نهادهای دانشگاهی، بیمه‌ای و اجرایی، مسیر مقابله با بیماری‌های مزمن نظیر دیابت با رویکردی مؤثرتر و علمی‌تر دنبال شود.

در پایان این سفر استانی، خانم دکتر فاطمه هاشمی، رئیس بنیاد امور بیماری‌های خاص، با استاندار فارس دیدار و گفت‌وگو کرد.

 

در ادامه گزارش تصویری از حاشیه این همایش ارائه شده است:

 

 

 

 

 

 

 

 

/انتهای پیام

بنیاد امور بیماریهای خاص

@cffsd